Çevre ve Enerji Yönetimi
Sürdürülebilir bir gelecek için harekete geçen Tat Gıda, karbon emisyonlarının azaltılması, enerji tüketimlerinin düşürülmesi, su tasarrufu sağlamak ve atıklarını azaltmak için dijitalleşmeyi de kullanarak proaktif aksiyonlar gerçekleştirmekte ve doğaya etkilerini ölçümlemektedir.
Tat Gıda, üretimde dijital dönüşümü, kaynakları verimli kullanmak ve bu doğrultudaki potansiyelleri görünür hale getirmek için önemli bir araç olarak görmektedir. Dünyanın kaynaklarını verimli bir şekilde kullanmanın önemini özümseyerek sürdürülebilir tarım uygulamalarını hayata geçirmek için dijital teknolojilerden faydalanmaktadır. 2022 yılında da bu kapsamda birçok proje ve uygulama
2022 yılında, su tedariğindeki enerji kullanımını azaltmak üzere yapay zeka destekli bir karar destek sistemi geliştirilmiştir. Bu kapsamda, birim su başına en az elektrik tüketimi sağlayacak şekilde en verimli kuyu seçilip kullanılmaktadır. Bir diğer dijitalleşme projesinde, üretim hattı bazında elektrik kullanımı gözlemlenerek verimsizliklerin tespit edilmesi ve bunlara yönelik aksiyonlar alınması hedeflenmektedir. Ayrıca, enerji tüketimi yönetim dashboardları aracılığıyla takip edilerek verimsizliklere zamanında müdahale edilebilmektedir.
Üretim tesislerinde yapılan düzenlemeler, teknolojik altyapı yatırımları, getirilen standartlar ile çevreye saygılı bir yaklaşımla çalışılmaktadır. Şirket çalışanlarına ve çiftçilere verilen eğitimler ile hem kaynak kullanımı, hem de verimli üretim teknikleri aktarılmaktadır.
Tat Gıda, ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Belgesi, ISO 14064 Sera Gazı Hesaplama ve Doğrulama Yönetim Sistemi’ne sahiptir. 2022 yılında ISO 14064, Çevre Bakanlığı Birleşik Denetimi ve Müşteri denetimleri başarı ile tamamlanmıştır.
Tat Gıda içerisinde bütün süreçlerin; gürültü, atıksu, su, emisyon, katı atıklar, tehlikeli maddeler, koku, toprak kirliliği, enerji ve doğal kaynak kullanımları bazında çevre risk analizi yapılmaktadır. Atık su yönetiminde SAİS adı verilen inline/online atık su kirliliğini ölçen sistemler bulunmaktadır. Bu sistemler bazında yasal limitlere uyum sorgulanmaktadır.
| 2020(TL) | 2021(TL) | 2022(TL) | 2023(TL) | |
|---|---|---|---|---|
| Çevre Yatırım ve Harcamaları | 5.788,306 ₺ | 14.155,827 ₺ | 28.000,000 ₺ | 16.483.176 ₺ |
*Bu veriler dışarıdan indirekt ve direkt satın alınan enerji miktarlarını göstermektedir.
*Satın alınan elektrik enerjisi %100 yeşil enerjidir.
Enerji Tüketimi ve Sera Gazı Salımları
Tat Gıda, çalışmalarını sürdürülebilir tarım ve gıda uygulamalarının öneminin farkında olarak yürütmektedir. Bu alanda özellikle iklim değişikliği riskine karşı alınacak önlemlerin belirlenmesi ve eylem planlarının oluşturulması kapsamında önemli çalışmalar yapılmaktadır.
Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları arasında bulunan İklim İçin Eyleme Geçme amacına ve Paris İklim Antlaşması’na paralel olarak proaktif bir yol izlenmekte ve bu alandaki etkilerini azaltmak üzere çalışılmaktadır. Bu doğrultuda karbon salımları azaltılmakta ve enerji tüketimlerini düşürmek için projeler geliştirilmektedir.
Üretim tesislerinde yapılan düzenlemeler, teknolojik altyapı yatırımları, getirilen standartlar ile çevreye saygılı bir yaklaşımla çalışılmaktadır. Şirket çalışanlarına ve çiftçilere verilen eğitimler ile hem kaynak kullanımı, hem de verimli üretim teknikleri aktarılmaktadır.
Tat Gıda, ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Belgesi, ISO 14064 Sera Gazı Hesaplama ve Doğrulama Yönetim Sistemi’ne sahiptir. 2022 yılında ISO 14064, Çevre Bakanlığı Birleşik Denetimi ve Müşteri denetimleri başarı ile tamamlanmıştır. Tat Gıda içerisinde bütün süreçlerin; gürültü, atıksu, su, emisyon, katı atıklar, tehlikeli maddeler, koku, toprak kirliliği, enerji ve doğal kaynak kullanımları bazında çevre risk analizi yapılmaktadır. Atık su yönetiminde SAİS adı verilen inline/online atık su kirliliğini ölçen sistemler bulunmaktadır. Bu sistemler bazında yasal limitlere uyum sorgulanmaktadır.
Bu kapsamda oluşturulan karbon emisyonları 3 kapsam grubuna ayrılmıştır:
Kapsam1: Şirket içinde oluşan doğrudan emisyonları kapsamaktadır. Şirket araç kullanımları, doğalgaz tüketimleri, soğutucu gaz kullanımları vb.
Kapsam 2: Dolaylı tüketimleri kapsamaktadır. Elektrik tüketimleri.
Kapsam 3: Diğer dolaylı tüketimleri kapsamaktadır. Ham madde kullanımları, ambalaj kullanımları, atık bertarafları vb. Enerji kaynaklarının verimli kullanılmasına yönelik, doğalgaz kazanlarında ekonomizer sistemleri, pre-evaporatör atık buhar kazanımı, verimli motor-pompa uygulamaları, üretim proses modernizasyonları için 1.600.000 Euro yatırım ile 700.000 Euro kazanım gerçekleştirilmiştir.
Mevcut operasyonlardan kaynaklanan sera gazı salım miktarları ölçülmekte ve yıllara göre karşılaştırmalı olarak takip edilmektedir.
| Sera Gazı Salımları | 2020 | 2021* | 2022* | 2023* |
|---|---|---|---|---|
| Kapsam 1 (ton Co2e ) | 36.953 | 43.260 | 45.555 | 38.662 |
| Kapsam 2 (ton Co2e ) | 7.667 | 10.735 | 0 | 0 |
| Toplam (ton Co2e ) | 44.620 | 53.995 | 45.555 | 38.662 |
| Ton başına karbon emisyonu (kg CO2e) | 362 | 398 | 303 | 280 |
| Hava Salımları | 2020 | 2021 | 2022 |
|---|---|---|---|
| NOx (Kg/saat) | 37.225 | 37.638 | 38.236 |
| SOx (Kg/saat) | 1.983 | 1.714 | 1.741 |
| PM (Parçacıklı Madde) | 2.007 | 852 | 866 |
Su Risklerinin Yönetilmesi
Tarımsal üretim süreçlerinde kullanılan doğal kaynak tüketimine dikkat çekmek ve önleyici tedbirler almak konusunda hassas bir politika takip edilmektedir. Çevresel sürdürülebilirliğin sağlanması, kaynakların etkin kullanılması ve atık suların çevreye zarar vermeden yasal limitlere uygun deşarj edilmesi gibi alanlar öncelikler arasında değerlendirilmektedir.
Üretim merkezlerinde yer alan atıksu arıtma tesisleri ile çevreye duyarlı bir yaklaşım sergilenmektedir. Mustafakemalpaşa ilçesi sınırları içerisinde bulunan fabrikada kurulu biyolojik atık su tesisi, özel sektöre ait olarak bölgede bulunan en büyük tesistir. Tesislerin bulunduğu bölgelerde Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’ne göre, alıcı ortama deşarj limitleri uygulamakta ve arıtma tesisinin deşarj standartları tesislerde bulunan Sürekli Atıksu İzleme Sistemi Kabinleri ile Çevre Bakanlığı ve bağlı bulunan Çevre İl Müdürlükleri tarafından 7/24 izlenmektedir. Ayrıca tüm atıksu tesislerinde arıtılan atık sular hem tesis laboratuvarında, hem de akredite kurum laboratuvarlarında belirli periyotlarda analiz edilerek kontrol edilmektedir.
İşletmelerde yapılan su tasarruf projeleri ile su geri kazanım oranı %30’a çıkartılmıştır.
*Doğrulanmamıştır
| Su Ve Atık Su Miktarı | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
|---|---|---|---|---|
| Su tüketimi (bin m3) | 3.877 | 3.665 | 4.497 | 4.406 |
| Ton başına su tüketimi (bin m3) | 37 | 27 | 30 | 32.5 |
| Atık su miktarı (bin m3) | 3.551 | 3.295 | 4.047 | 3.969 |
Atık Yönetimi
Tat Gıda tedarik zincirinin başından sonuna kadar olan süreçte atıkların yönetimini, enerji kullanımının ve sera gazı salımının azaltılmasını önemsemektedir. İşletmelerinde ve tesislerinde atıkların kaynağında oluşumunu önleyerek azaltma yolunda bir politika uygulanmakta ve geri dönüşümünü sağlayarak atık oranını azaltmak konusunda etkin çalışmalar yürütülmektedir.
Üretim tesislerinde imha sonucu meydana gelen atıklardan geri kazanım/enerji elde etmek için lisanslı firmalar ile iş birliği gerçekleştirilerek, enerji kullanımını ve sera gazı miktarını azaltıcı önlemler geliştirilmektedir. Geri dönüşüm sürecine girebilen ambalaj uygulamaları ile daha etkin bir kaynak kullanımı ve çevreye duyarlı bir üretim anlayışı sergilenmektedir.
2022 yılında; çevreye duyarlı ambalaj kullanımı vizyonuna yönelik porsiyon bazlı sos üretimlerdeki ambalaj malzemesi kullanımı %15 oranında düşürülmüştür. Organik atıkları ve organik çamuru biyometanizasyon tesislerine göndererek yeşil enerji üretimine destek verilmektedir.
*Katı atık sahasına gönderilen atıklar 2022 yılında ölçülmeye başlanmıştır.
| Atıklar (ton ) | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
|---|---|---|---|---|
| Tehlikeli | 22 | 42 | 14 | 17 |
| Geri dönüştürülen | 3.998 | 3.355 | 2.213 | 2.440 |
| Katı atık sahasına gönderilen | * | * | 262 | 533 |
| Enerj amaçlı geri kazanım | 8.197 | 7.069 | 6.248 | 4.100 |
Sıfır Atık Yönetim Sistemi
Tat Gıda, çevresel performansını sürekli geliştirme hedefi ile izleyerek, kurduğu Sıfır Atık Yönetim Sistemi ile döngüsel ekonomiye katkı sağlamaktadır.
Doğa ve Canlı Yaşamı Önemseniyor
Tat, kurulduğu günden bugüne tesislerinde çevre ile ilgili ağaçlandırmaya ve peyzaj çalışmalarına önem vermekte, tesis çevresinde estetik ve ergonomik bir ortam yaratılması için de çaba harcamaktadır. Bursa Mustafakemalpaşa’da yer alan Tat Gıda İşletmesi’nin çevresinde, çalışanların desteğiyle 25 dekarlık bir koru alanı oluşturulmuştur. Çam, kestane, sedir, mavi ladin, köknar, selvi, çınar, dişbudak, erik, yeni dünya, palmiye ağaçlarının bulunduğu arazide, tesis açılışından önce yer alan ağaçlara yenilerini katılarak koru alanı büyütülmüştür. İşletmelerde doğal canlı yaşamına önem verilmektedir.
Mustafakemalpaşa İşletmesi’nde doğal yaşamlarını sürdürmekte olan Sciurus Anomalus cinsi Anadolu sincaplarının korunması için biyoçeşitlilik projesi geliştirilerek ‘sincap geçiş köprüsü’ ve işletme içerisindeki ağaçlara ‘sincap evleri’ yapılmıştır.