Sürdürülebilir Tarım Çalışmaları
Çiftçilerle Sürdürülebilir Tarım
Tat Gıda, en kritik paydaşı olan çiftçiler ile iş birliği içerisinde çalışma ve onların işlerini devam ettirebilmeleri için gerek finansal destekler gerekse yeni teknolojilerin kullanılmasına öncülük etmenin önemli olduğunu düşünmektedir.
Çiftçiler, her gün güvenle tüketilen gıdaların sofralara ulaşması için birçok zorluğun üstesinden gelerek üretim yapmaya çalışmaktadır. Tarım için elverişli alanların daralması, verimlilik düşüşleri, iklim krizinin getirdiği anomaliler gibi konular hem çiftçileri hem de gıda alanında üretim yapan şirketleri çok yakından ilgilendirmektedir. Türkiye’de çiftçilerin %80’i iklim değişikliğine uyum sağlamaya çalışmaktadır. Diğer taraftan bu gibi sorunlar son yıllarda çiftçi sayısının da düşmesine sebep olmaktadır. Son 5 yıl verileri Türkiye’de çiftçi sayısının yüzde 28,7 azaldığını göstermektedir.
Çiftçilerin, sürdürülebilir tarım politikaları ve tarımda teknoloji kullanımının yaygınlaşmasına, maliyetlerin azaltılarak, verimlilik artışının sağlanmasına, bu konuda teknoloji üreterek, bilgi ve deneyim paylaşımıyla desteklenmeye ihtiyaçları bulunmaktadır.
Tat Gıda, hayata geçirdiği uygulamalarla etki alanındaki çiftçileri desteklerken, hayata geçireceği yeni yatırımlarla, tarım ve gıdadaki teknolojik dönüşüme öncülük edecek birçok iş ortağının daha fazla iş birliği yapabileceği bir ortamı oluşturmayı hedeflemektedir.
Sürdürülebilir tarım vizyonuyla, domates tarımında çiftçi gelişimi, iletişimi ve tarımda dijitalleşmeyi yaygınlaştırmayı hedeflemektedir. Sözleşmeli tarım ve dijital tarım çalışmalarıyla, çiftçilerin daha verimli üretim yapmalarını sağlarken finansman açısından da destek olarak işlerinin devamlılığına katkı sağlamaktadır.
Sözleşmeli Tarım
Sözleşmeli tarım modelini Türkiye’de ilk uygulayan şirketlerden bir olan Tat Gıda, ekosistemin devamlılığı adına, “Sözleşmeli Tarım” uygulamasını 57 yıldır kesintisiz sürdürmektedir. 500’e yakını sözleşmeli olmak üzere 1000’in üzerinde çiftçisi bulunmaktadır.
Tarımsal tedarik ilişkisini uzun vadeli bir projeksiyon ve kazan-kazan anlayışında tarımsal ürünü üreten çiftçiler ile
bu ürünleri işleyecek sanayi tesisleri arasında sözleşme yapılması esasına dayalı bu çalışma modeli, üretim tesislerinin bulunduğu bölgelerde tarımın sürdürülebilir olmasına önemli katkı sağlamaktadır. Çiftçilere domates sezonu öncesinde ekim zamanında yapılan anlaşmalar ile ayni ve nakdi avans uygulaması ve hasat zamanına kadar dijital tarım bilgi aktarımı ile tüm sürece destek verilmektedir. Nakdi avans ile çiftçinin nakit akışına destek olurken ayni avans olarak fide, tohum, gübre, damla sulama sistemleri için katkı sunulmaktadır. 2024 yılında çiftçilere toplamda 167 milyon TL ayni ve nakdi avans desteği sağlanmıştır.
Tarım Değer Zinciri
Tat Gıda olarak, sözleşmeli çiftçilerimizin finansal sürdürülebilirliğini desteklemek ve tarımsal üretimin sürekliliğini güvence altına almak amacıyla “Tarım Değer Zinciri” projesini hayata geçirdik. Bu proje kapsamında, çiftçilerimiz alacaklarını vadesini beklemeden, teminatsız, limit çalışmasına gerek duymadan ve piyasa şartlarına göre avantajlı koşullarda finansmana erişme imkânı bulmuştur.
Projeyle, çiftçilerin nakit akış yönetimini kolaylaştırarak tarladaki üretim süreçlerini daha verimli ve planlı şekilde sürdürmeleri sağlanmakta, girdi maliyetlerinin yönetimi ve ürün kalitesinin artırılması desteklenmektedir. Bu sayede hem çiftçilerin refahı artmakta hem de tarımsal ekosistemin güçlü ve sürdürülebilir temellere oturması hedeflenmektedir.
Tat Gıda’ya Tarım ve Sürdürülebilirlikte 2024’ün Prestijli Ödülleri
Tat Gıda, sürdürülebilir ve yenilikçi tarım uygulamalarıyla sektörün öncüsü olmaya devam etmektedir. 2024 yılında, Fast Company Türkiye Tarım Ödülleri kapsamında “Akıllı Tarım” alanında birincilik ödülüne, Pazarlama Türkiye İklim ve Sürdürülebilirlik Ödülleri’nde “Yılın Sürdürülebilir Tarım Projesi” kategorisinde Altın Ödül’e ve Tat Gıda Yılın En’leri Proje Ödülleri’nde “Dijital Dönüşüm Programı, İnovatif Fikir ve Öneriler” kategorisinde birincilik ödülüne layık görülmüştür.
Tat Gıda sürdürülebilir tarım vizyonu doğrultusunda Sözleşmeli Çiftçi ve Dijital Tarım çalışmalarıyla, çiftçilerin daha verimli üretim yapmalarını sağlarken dijital tarımı yaygınlaştırarak sürdürülebilirliğe büyük katkı sağlamaktadır.
Günümüzde ve gelecekte bizi bekleyen değişikliklere hazır olmak, sürdürülebilirliği sağlayabilmek için teknoloji en büyük araçtır. Bu farkındalıkla dijital tarım teknolojilerinin ve çözümlerinin geliştirilmesi konusunda Tat Gıda vizyoner bakış açısını sunarak, tarladan tabağa tedarik zincirinde dijital dönüşüme öncülük etmektedir.
Tat Gıda, tarım konusundaki bilgi birikimiyle, çiftçilerin tarımı sürdürülebilir şekilde yapmasına destek olurken dijital tarımı yaygınlaştırarak tarımdaki dönüşüme öncülük etmeyi ve yeni tarım teknolojilerinin uygulamalı bir şekilde gıda üretim süreçleriyle yan yana tecrübe edilmesini sağlamayı amaçlamaktadır.
Tarım Teknolojilerinin Gelişiminde İş Birliği
Geleceğe hazır ve sürdürülebilir olmak için teknoloji büyük önem taşımaktadır. Tat Gıda teknoloji sağlayıcı ve geliştirici firma ve kurumlarla, geleceğin sorunlarına yönelik dijital tarım uygulamalarını hayata geçirmek ve aynı zamanda katma değer yaratmak üzere birlikte çalışmaktadır. Teknolojilerin süreçlere entegrasyonu sonucu elde edilen verilerin analizlerinin yapılması, veriye dayalı karar mekanizmalarının oluşturulması, verimliliği artıracak algoritmaların oluşturulması ve yeni çözümler geliştirilmesi konularındaki çalışmalar, tarımda sürdürülebilir inovatif üretim süreçleri ve iş modelleri oluşturulması için kaynak ve olanak sağlamaktadır. Bu kapsamda; tarlalarda elde edilen sulama ve gübreleme verileri ile doğru ve optimum miktarda Sulama ve Gübreleme Algoritması geliştirmek üzere çalışmalara da başlanmıştır. Geliştirilecek algoritmalar verimlilik sağlamak ve kaliteyi artırmak için doğru yöntemlerin ve uygulamaların belirlenmesine yardımcı olacaktır.
Tat Gıda Toprağı Dijital Tarlalara Dönüştürüyor!
Tat Gıda, dijital tarım teknolojilerinde öncü rol üstlenerek çiftçilerimizin verimliliğini artırmayı ve sürdürülebilir tarımı desteklemeyi amaçlamaktadır. 2024 yılında 12.000 dekar alanda uygulanan Dijital Tarım Programı kapsamında, çiftçi verimliliği ortalama %28 oranında artırılmış, domates üretim maliyetleri ise bölge ortalamasına göre %30 oranında azaltılmıştır.
Şirket, sensör istasyonları, mobil toprak analiz cihazları, dijital böcek tuzakları ve iklim takip sistemleri gibi yenilikçi teknolojilerden faydalanmakta; Tat Mobil Uygulaması aracılığıyla çiftçilerle etkin iletişim kurarak su tasarrufu, toprak yönetimi ve bitki sağlığı konularında bilinçlendirme çalışmaları yürütmektedir.
Tat Gıda’nın sahip olduğu Tarımsal İklim İstasyonları ile lokal hava durumu tahminleri yapılmakta; domates gelişimini etkileyen hastalıklara yönelik risk analizleri gerçekleştirilmekte ve bu bilgiler çiftçilere anlık olarak aktarılmaktadır.
2025 yılı itibarıyla Dijital Dönüşüm Programı’na 300 çiftçi daha dahil edilerek 15.000 dekar alanda uygulama yapılması hedeflenmektedir. Ayrıca, EBRD programı kapsamında 1.200 çiftçiye dijital tarla teknolojileri ve dijital okuryazarlık konularında eğitim verilmesi; özellikle genç çiftçilere yönelik teknik eğitimlerin düzenlenmesi planlanmaktadır.
Tat Gıda’nın dijital tarım uygulamaları ve tarımsal mekanizasyona yönelik toplam dijital teknoloji yatırımları yaklaşık 30 milyon TL seviyesine ulaşmıştır. Bu kapsamda, 2024 yılı içerisinde yaklaşık 2,75 milyon TL tutarında yatırım gerçekleştirilmiştir.
Küresel ısınmanın sebep olduğu en kritik sorunlardan biri de su kıtlığıdır. Dünyada kısıtlı olan tatlı su kaynaklarının %70’inin tarımda kullanıldığı düşünüldüğünde bu alanda suyun verimli kullanımına yönelik çalışmalar önem kazanmaktadır. Bitkinin optimum ihtiyacı kadar doğru zamanda ve doğru miktarda sulama faaliyetlerinin yapılması konusunda Tat Gıda, gerekli ekipman kullanımı ile birlikte Akıllı Sulama Teknolojilerine yönelik araştırma ve çalışmalar gerçekleştirmektedir. Tat Gıda, damla sulama sistemi ve diğer yöntemler ile sulama suyunu etkin olarak kullanıp yaklaşık %30 su tasarrufu sağlamaktadır.
Sözleşmeli Tarımda Genişleme ve Dijitalleşme Yatırımları
2024 yılı itibarıyla 400’ün üzerinde sözleşmeli çiftçi ile 20.000 dekardan fazla alanda üretim gerçekleştirilmiş, 2.600 dekarlık alanda ise Tat’a ait doğrudan tarımsal faaliyetler yürütülmüştür. Çiftçilere toplamda 167 milyon TL ayni ve nakdi avans desteği sağlanmış; dijital tarım faaliyetleri için yaklaşık 2,75 milyon TL yatırım yapılmış ve bu faaliyetlerden yaklaşık 1 milyon TL ciro elde edilmiştir.
2020 yılında başlatılan Uydu Görüntülerinin Analizine Dayalı Sulama Yönetimi uygulamasının bu yıl da 265 hektar alanda kullanımı sağlamıştır. Ayrıca iklim istasyonları ve uydu görüntüleri ile hava ve toprak nemini takip ederek sulama hakkında öngörü oluşturulmakta, bu öngörüleri değerlendirerek optimum sulama yönetimi için gerekli çalışmalar yürütülmektedir.
Tarlalara monte edilen ve üzerinde sensörler bulunan Dijital Arazi İstasyonları, bulunduğu tarladaki hava sıcaklığını, hava nemini, toprak sıcaklığını ve toprak nemini ölçerek web ile mobil uygulaması üzerinden anlık bilgi vermektedir. Aynı zamanda sulama ihtiyacı ve hastalık riski konusunda da bilgi veren bu istasyonları Tat Gıda tarlalarına monte etmekte ve aktif kullanmaktadır.
Tat Gıda sahip olduğu Dijital Toprak Analiz Cihazları sayesinde, kurumsal üretimi gerçekleştirdiği ve sözleşmeli üretim ile tedarik sağladığı tarlalarda doğrudan analiz yapabilmektedir. Toprak analizi sonuçları 10 dakika süre içerisinde sonuçlanmakta, raporlar hızlı ve doğru karar alımını desteklemektedir. Toprak yapısı ile ilgili 9 farklı değerin ölçümünü gerçekleştirebilen bu cihazların kullanımı sonucu ziraat mühendislerinin tecrübeleri ile en uygun gübreleme programları devreye alınmaktadır.
Tarım alanında önemli bir teknoloji olan Dijital Feromon Tuzakları, cihaz içerisinde yakalanan zararlıların, tuzakta bulunan kameralarla fotoğraflarının çekilerek görüntü işleme teknolojisi ile zararlıların tanımlanması ve sayımı yapılarak popülasyon yoğunluğu tespit edilmektedir. Ayrıca üzerinde bulunan hassas sıcaklık-nem sensörü ile araziden alınan iklim verileri zararlı tahmin ve uyarı modellerinde kullanılmaktadır. Tat Gıda, sahip olduğu Dijital Feromon Tuzakları ile tarımsal zararlılar için risk uyarılarını dikkate alarak doğru zamanda gerekli aksiyonları alabilmekte, zaman ve maliyet tasarrufu sağlayabilmektedir.
Bilgisayar tarafından uydudan yönlendirilen Otomatik Dümenleme Sistemleri ile sürücü yorulmadan, hava şartlarından etkilenmeden, gece bile, hiç aralık bırakmadan, üst üste bindirme yapmadan düz ve doğru istikamette ve aralıklarda traktörün ilerlemesi ve her operasyonda yine bu doğrultuda gereken işlemlerin yapılması ile toprak ve/veya gübre tasarrufu mümkün olmaktadır. Tat Gıda domates üretim süreçlerinde bu teknolojiyi kullanarak %5 alan ve %17 zaman tasarrufu elde etmiştir.
Tat Gıda, Blok Zinciri Teknolojisi ile şeffaflığı ve izlenebilirliği sağlayarak tarım tedarik zincirlerindeki riskleri azaltma
ve verimliliği artırma çalışmalarına öncülük etmektedir. Sürdürülebilir gıda güvenliğini oluşturmak için dijitalleşme vizyonu doğrultusunda, tarım tedarik zincirinde TTRACE Platformu ile Türkiye’de ilk defa tamamen akıllı kontrat yapısını kullanmaya başlamıştır. Bu yıl pilot çalışması gerçekleştirilen proje ile planlanan fazlar tamamlandığında, tarladan tabağa değer zincirinde farklı paydaşları tek bir platform üzerinde toplamak mümkün olabilecektir.
Tat Gıda dijital tarım teknolojilerinin yaygınlaştırılması, tarımda kalite ve verimliliğin artırılması amacıyla Tat Lider Çiftçi Mobil Uygulaması ile çiftçilere ön bilgilendirmelerde bulunmaktadır. Bitki sağlığı uydu görüntüleriyle analiz edilip, ziraat mühendislerinin yönlendirmeleriyle birlikte çiftçilere ücretsiz bir şekilde uygulama üzerinden bilgiler iletilmektedir.
Hali hazırda çiftçilikle uğraşan kişilerin yeni teknolojilerle tanışmasını sağlamanın yanı sıra, yeni nesil çiftçilerin tarıma kazandırılmasını da önemsemektedir. Yeni nesil tarım bilgisine sahip, tarımsal Ar-Ge’ye önem veren, akıllı tarım sistemlerini kullanabilen vizyon sahibi genç çiftçilere bilgi ve deneyim kazandırmak üzere yeni projeler üzerinde çalışılmaktadır.
Dijital Tarla Günü
Domates tarımında çiftçi gelişimi, iletişimi ve tarımda dijitalleşmeyi kapsayan “Domatesin Önderleri” projesi kapsamında her yıl “Dijital Tarla Günü” etkinliği düzenlenmektedir. Tat Gıda’nın dijitalleşme vizyonu doğrultusunda hayata geçirilen bu etkinlikte, akıllı tarım teknolojileri, mekanizasyon, tohum ve gübre gibi zirai girdiler sunan çözüm ortakları tanıtım stantları açarak çiftçilerle üretimdeki yenilikleri ve dijital tarım çözümlerini paylaşmaktadır. Tat Gıda, kullandığı ve gelişimine destek olduğu dijital tarım uygulamalarıyla sahada elde edilen başarılı sonuçları çiftçilerle paylaşmakta ve çiftçilerin bu alandaki farkındalıklarının artmasına katkıda bulunmaktadır.
